Режиссёр Алан Паркер ушул жылдын 31-июлунда 76 жаш курагында каза болду. Ал 2003-жылы "Дэвид Гейлдин жашоосу" тасмасынан кийин эч кандай тасма тартпаса да, артында чоң тасмаларды калтырды.
Карьерасы учурунда ал эң мыкты кино мюзиклдерди тартып, Джоди Фостер жана дайыма өзгөрүп турган Микки Рурк сыяктуу актерлордун карьерасын жогорулатып, британ режиссерлору Голливудда аны тартууга мүмкүн экенин көрсөттү.. Ал чыныгы уста болгон жана тилекке каршы аны сагынышат.
Британ телевидениеси үчүн жарнамалык роликтерди башкара баштагандан кийин, ал узак карьерасында эч кандай катачылыксыз 15 тасма тарткан. Улуу инсанды эскерүү үчүн бул жерде анын карьерасын аныктаган тасмалардын айрымдары гана.
Багси Мэлоун
Бул 1976-жылы тартылган мюзикл Паркердин режиссёр катары биринчи тасмасы болгон жана туура эмес колдордо ал кырсык болушу мүмкүн. Тыюу салынган бандиттердин жомогун айтып берип, анда актерлор толугу менен балдардан турган жана анда камкаймак атуу куралы болгон. Кенже курамдагы актёрлор жана укмуштуудай шартта - пинт өлчөмүндөгү актерлор атактуу бандиттердин ролдорун аткарса, бул акылсыз да, кемсинтүү да болушу мүмкүн. Тасма жакшы тартылганы жана анын бүгүнкү күнгө чейин сакталып келе жатканы өзү менен чогуу иштеген балдардан эң жакшы натыйжаларды ала алган Паркердин эмгеги. Алар предметтин бөтөнчөлүгүнө карабай олуттуу оюн көрсөтүшүп, обондо ырдаганга да жетишти!
Мезгилдин майда-чүйдөсүнө чейин кылдат көз караш менен, акылмандын костюмундай курч сценарий жана кулакка жагымдуу болгон Оскар алган ырлары менен бул эң сонун тасма болду. Бул 13 жашында Таллуланын ролун ойногон Жоди Фостердин карьерасын көтөрдү, кийинчерээк телеактер Скотт Байого да өзүнүн биринчи башкы ролун тартуулады.
Midnight Express
Режиссёр катары экинчи тасмасы үчүн Паркер 1978-жылдагы чыныгы окуя менен чоңдор үчүн көбүрөөк жолго чыкты. Стамбулдан баңги затын алып өтүүгө аракет кылгандан кийин түрк түрмөсүнө камалган америкалык Билл Хейстин жомогу зордук-зомбулук, катуу жана жүрөктү оорутчудай кайгылуу болду. Хейс тасмада физикалык жана психологиялык кыйноолорду башынан өткөрөт жана бактылуу аягы бар болсо да, ал жакка жетүү каарман үчүн да, көрүүчүлөр үчүн да абдан оор!
Тасма эки «Оскар» сыйлыгын алды, бирөөсү сценарийи үчүн (Оливер Стоун тарабынан) жана экинчиси үчүн ойногону үчүн. Паркер "Эң мыкты режиссёр" наамына көрсөтүлгөн, бирок ал Майкл Чиминого утулуп калган, ал дагы бир "Бугу мергенчи" эпопеясы үчүн утуп алган. Бүгүнкү күндө бул тасма 70-жылдардын кинематографиясынын классикасы катары каралат, бирок ал талаш-тартышсыз болгон жок. Тасма өлкөнүн элин чагылдыргандыктан түрк киноиндустриясы үчүн катаал кесепеттерге алып келген жана кийинчерээк Оливер Стоун сценарийи үчүн кечирим сураган. Ага карабастан, тасма дагы эле көрүүгө арзыйт, анын ичинде кээ бир түрмө системаларынын ырайымсыздыгын эске салганы үчүн.
Ангелдин жүрөгү
Паркердин үрөй учурган биринчи жана жалгыз чабуулу бул 1987-жылдагы психологиялык террор жомогу болгон. Микки Рурк жеке көз караштагы Гарри Анжелдин ролун аткарган, ал эми Роберт ДеНиро өзүнүн эң мыкты тасмаларынын биринде анын акыркы кардары Луис Сифрди ойногон, ал балким шайтандын өзү болгондур (каармандын атын дагы бир жолу караңыз).
Тасма графикалык гор жана сексуалдык сүрөттөргө толгон жана ага дээрлик "X" деген баа берилди. Паркер MPAAдан 'R' рейтингин алуу үчүн бир жылаңач көрүнүштү кыркууга аргасыз болгон, бирок ал дагы эле стилдештирилген кандын көп бөлүгүн сактап калган. Сынчылар тасманы жарыкка чыкканда жогору баалашты жана ал бүгүнкү күнгө чейин коркунучтуу кинонун шедеври катары каралып келет. ДеНиро менен Рук карьерадагы эң мыкты спектаклдерди тартуулашат, ал эми популярдуу романга ылайыкташтырылган сценарий дагы эле тынчын ала турган күчкө ээ. Кристопер Нолан бул тасманы Memento үчүн таасир деп атады жана анын бурулуштары менен ал дагы эле көрүүчүлөрдү таң калтырып, таң калтырышы мүмкүн.
Миссисипи күйүү
Фактика түрүндөгү үрөй учурарлыктан тартып, Black Lives Matter кыймылынын бардык жактоочулары үчүн резонанс жараткан үрөй учурган коркунучтарга чейин, 1988-жылы тартылган бул тасма бүгүнкү күндө дагы эле кыймылдап, үрөй учурган күчкө ээ. Бул Америкадагы расалык мамилелердин курч темасына кирип, өкүнүчтүүсү дагы эле бар болгон сабырсыздыктын жана полициянын адилетсиздигинин чындыгын чагылдырган курч жана актуалдуу жомок.
Тасма 1964-жылы адам өлтүрүү боюнча иликтөөгө негизделген, анда үч жарандык укук коргоочу, бир кара жана эки ак адам өлтүрүлгөн жана алардын алгачкы жоголушун иликтеген ФБР тергөөчүсү Джин Хэкман менен Виллем Дафо тартылган. Ал "Мыкты оператордук иш" номинациясында "Оскар" сыйлыгын жеңип алган, ошондой эле "Эң мыкты актер" жана "Актриса" номинацияларын Хекмен жана Фрэнсис Макдорманд үчүн алган. Тасма ошол убакта кеңири таанымал болгон, аз эле дегенде, Паркердин 1980-жылдардагы Американын расалык мамилеси менен дагы эле көп окшоштуктары бар (жана ушул күнгө чейин) тарыхтын бир мезгилин деталдуу чагылдырган тасманы режиссёрдук кылуу чечими үчүн.
Милдеттенмелер
Алан Паркердин көптөгөн тасмаларында расизм, социалдык адилетсиздик жана жамандыктын табияты сыяктуу олуттуу темалар чагылдырылган, бирок бактыга жараша, ал жеңил тийүү менен да тасмаларды тарткан. Албетте, Багси Мэлоун ошондой тасмалардын бири жана 1991-жылы Ирландияда тартылган бул тасма да болгон.
Миндеттемелер – бул Паркерди музыкалык тамырына кайтарган тасма жана сөгүнгөн тилге карабастан, эски модадагы «топту бириктирүү» картинасы. Тасма эклектикалык топтун мүчөлөрүнүн күч-кубатын бириктирип, ыдырап, кайра биригип, 1960-жылдардагы жандуу хиттердин аралашмасы менен коштолгон өйдө-ылдыйларды чагылдырат. Бул заманбап классика жана Паркердин эң мыкты тасмасы болбосо да, кайра кайта бере турган тасма.
